Miejska Strategia Rozwiązywania Problemów Osób Starszych


Seniorzy w Lesznie 2014-2020

Decyzja o podjęciu prac nad „Miejską Strategią Rozwiązywania Problemów Osób Starszych. Seniorzy w Lesznie 2014 – 2020” oparta jest na coraz szerzej podzielanym przekonaniu, że problemy społeczne, warunki życia i jakość życia osób starszych jest tą kwestią społeczną, której rozwiązywanie stanie się jednym z najważniejszych wyzwań współczesnych społeczeństw jednoczącej się Europy.  

U podstaw przekonania o wyjątkowej doniosłości problemów osób starszych leży cały szereg:

    • procesów demograficznych, które wpłynęły na zmianę miejsca osób starszych w społeczeństwie, takich jak: wydłużenie średniej długości życia i spadek wskaźnika urodzin, wzrastająca liczba rozwodów i wzrastający odsetek jednoosobowych gospodarstw domowych,
    • procesów technologicznych, które wyznaczają nowe warunki życia we współczesnych społeczeństwach, takich jak: nowe technologie informatyczne w życiu codziennym i wyznaczane przez nie nowe style życia, nowe systemy przekazu i nowe media,
    • zjawisk społecznych, które zasadniczo zmieniły sytuację osób starszych, takich jak przemiany rodziny polskiej i wzrastająca skala migracji, wzrastające aspiracje edukacyjne i koncentracja na osiągnięciach zawodowych, wzrost zamożności społeczeństwa i poziomu konsumpcji, poprawa jakości usług zdrowotnych i poprawa stanu zdrowia osób starszych;
    • przemian wartości i postaw, które pozwalają widzieć osoby starsze zarówno ze starych, jak i nowych perspektyw: osoby starsze wyłączane są z rynku pracy, ale poprzez zaangażowanie w prace domowe przyczyniają się do zamożności społeczeństwa, ich sytuacja materialna jest związana z emeryturami, ale w tych społeczeństwach, w których systemy emerytalne są racjonalne, gromadzone przez lata środki stają się ważnym elementem wzrostu gospodarczego, osoby starsze często wymagają opieki i troski, ale jak oszacować ich wkład w życie społeczne w postaci pomocy swoim dzieciom i wnukom, osoby starsze są zagrożone marginalizacją i osamotnieniem, ale trudno nie docenić ich wkładu w podtrzymywanie więzi społecznych, w tym szczególnie więzi w rodzinie.  

Wraz z coraz większym koncentrowaniem uwagi społecznej na problemach osób starszych i zagrożeniach stwarzanych przez demograficzne procesy starzenia, społeczeństwa zaczynają dostrzegać niezauważane dotychczas potencjały i szanse stwarzane przez obecność osób starszych wokół nas. Coraz silniej w doświadczeniu społecznym i świadomości zbiorowej utrwala się przekonanie, iż proces starzenia się naszego społeczeństwa, jak każde wielkie zjawisko, przynosi nam bardzo różne konsekwencje społeczne, zarówno te pozytywne i oczekiwane, jak i te negatywne, których nie oczekujemy i nie chcemy. Dzięki temu we współczesnej cywilizacji, w której dominująca kultura masowa jest zogniskowana na młodości, także starość może budować swoje miejsce. A ten proces budowania takiego odpowiedniego i godnego miejsca może być wzmacniany i wspierany w mieście racjonalnymi działaniami mieszkańców i władz samorządowych, instytucji społecznych i organizacji pozarządowych, pojedynczych ludzi i małych grup sąsiedzkich. Ponieważ racjonalne zarządzanie przyszłością wymaga takich działań zbiorowych i indywidualnych, które będą zmniejszać i ograniczać negatywne konsekwencje procesów starzenia się społeczeństwa a wzmacniać i pogłębiać pozytywne konsekwencje tego zjawiska, „Miejska Strategia Rozwiązywania Problemów Osób Starszych. Seniorzy w Lesznie 2014 – 2020” została pomyślana i skonstruowana jako narzędzie efektywnego zarządzania przyszłością osób starszych w mieście.  

Strategia powstała na mocy decyzji władz samorządowych Leszna – Rady Miasta i Zarządu Miasta, ale realizowany w Lesznie od 1995 roku program badań socjologicznych, obejmujący już sześć cykli badań w czteroletnich odstępach pokazuje, że ta decyzja była silnie powiązana ze społecznymi wartościami, potrzebami i oczekiwaniami. Mieszkańcy Leszna w badaniach z roku 2013 uznali, iż „poprawa warunków życia osób starszych” jest trzecim spośród piętnastu najważniejszych problemów miasta, które powinny być w pierwszej kolejności rozwiązywane przez władze samorządowe. Przekonanie, że należy zbudować wieloletni, kompleksowy program ukierunkowany na poprawę warunków życia, poziomu życia i jakości życia starczego pokolenia, i że możliwa jest realizacja takiego programu, towarzyszyło wszystkim etapom prac nad Strategią. Spotykaliśmy je wśród radnych Rady Miasta i członków Komisji Społecznej Rady Miasta, w instytucjach publicznych zajmujących się sprawami osób starszych i u pracowników tych instytucji, w organizacjach trzeciego sektora i u współpracowników tych organizacji, u mieszkańców miasta i – wreszcie ) u samych osób starszych, z którymi pracownicy zespołu mieli kontakt w kolejnych fazach prac.   

Zapoznaj się z całą treścią Miejskiej Strategii